Çam Fıstığı

Çam ağacının fıstık çamı türünün kozalaklarından çıkan sert kabuklu fıstıklar kırılarak içlerinden çam fıstıkları çıkarılır. Ülkemizde dolmalık fıstık olarak da bilinir. Fıstık çamı, başta bütün Akdeniz ülkeleri olmak üzere ılıman iklimin hüküm sürdüğü bazı Asya ülkelerinde ve Amerika’da yetişir. Uzunluğu 25 metreye kadar ulaşan, tepe kısmı şemsiyeye benzeyen bir ağaçtır. Ağaçların ancak 20 yaşına geldikten sonra verdikleri kozalaklardan fıstık elde edilebilir. Fıstık çamları 80 yaşına kadar çam fıstığı üretme kapasitesine sahiptirler. Her yıl meyveleri olan kozalakları verirler. Ocak ve mart ayları arasında toplanan kozalaklar güneşte kurutularak, katmanlarının ayrışması ve kabuklu haldeki fıstıkların içlerinden çıkması sağlanır. Daha sonra sert kabuğun da altındaki yenilebilir fıstığın kabuktan ayrışması için suda bekletilir. Son olarak kabuklar kırılarak içlerinden çam fıstıkları çıkarılır ve bu fıstıklar güneşte kurutulduktan sonra kullanıma hazır getirilir.

Ülkemizde başta Aydın, Muğla, Bergama, Ayvalık olmak üzere farklı yerlerde yetiştirilir. Bergama’da Kozak yöresinde yetiştirilen Kozak tipi çam fıstıkları, iri ve dolgun yapılarıyla dünya çapında en kaliteli çam fıstıkları arasında yer alır.

Tadım notları:                                                             

Meyvemsi, fındıksı ve çam ağacı notaları içeren tatlı ve tereyağlı bir tadı, gevrek bir dokusu vardır. Özellikle kavrulduğunda gevrekliği artar ve başta salatalar olmak üzere, makarna, balık, çorba ya da tatlı gibi farklı yiyeceklerin üzerine serpiştirilerek lezzet ve doku açısından zenginlik sağlanır.

Uyum:

Türk mutfağında zeytinyağlı dolmada, irmik helvasında, pilavlarda, tatlıların üstünde kullanılır. Zeytinyağı ya da tereyağında kavrulup humusun üstüne gezdirilir. İtalyan mutfağının en temel makarna soslarından pestonun ana malzemelerindendir. Kavrulup salataya eklendiğinde lezzet açısından zenginlik ve gevreklik katar. Balık ve etle uyumlu bir tat sergiler. Avrupa mutfaklarında keklerde ve kurabiyelerde sıkça kullanılır, tartların üzerine serpiştirilir.

Püf noktası:

Yağ içeriği yüksek olduğu için çam fıstıklarının bekledikçe ağır kokulu hale gelme ihtimali yüksektir. Bu nedenle ağzı sıkıca kapalı cam kavanozlarda ve tercihen buzdolabında saklanmalıdır. Ufak poşetlere koyup dondurucuda dondurursanız, kullanım ömrünü 9 aya kadar uzatabilirsiniz.

İyi Fikir: 

Buharda pişirilmiş ya da sotelenmiş sebzeleri servis ederken üzerine yağsız tavada kavrulmuş ya da fırınlanmış çam fıstıkları serpiştirerek eşsiz bir lezzet yakalayabilirsiniz.

Kavrulmuş çam fıstıkları makarna üzerine serpiştirildiğinde de özel bir lezzet nüansı yaratmak için idealdir.